Erozionistički aspekt u proceni hidrološke klase zemljišta i determinisanja broja krive oticaja CN

Abstract

Proračun velikih voda određene verovatnoće pojave Qmax(% ), na bujičnim slivovima, obavlja se uglavnom primenom teorije sintetičkog jediničnog hidrograma (proračun vršne ordinate sintetičkog jediničnog hidrograma qmax) i SCS metodologije (za razdvajanje efektivnih Pe od ukupnih padavina Pb). Proračun efektivnih padavina zahteva determinisanje broja krive oticaja CN, koji se određuje na osnovu hidrološke klase zemljišta, opštih hidroloških uslova, a u zavisnosti od načina korišćenja zemljišta. Neodgovarajuća procena hidroloških uslova, pogotovo na teren­ima sa razvijenim erozionim procesima, vodi ka sukcesivnim greškama, na liniji: broj krive oticaja CN→ deficit vlage u zemljištu d→ efektivna kiša Pe→ maksimalan proticaj Qmax. Adekvatna primena procedure, u proceni broja krive oticaja CN, prikazana je na primeru sliva reke Onjeg (sliv Kolubare), do profila Brajkovac.

Computation of maximal discharge Qmax(%), on torrential catchment areas, is carried out, usually, by synthetic unit hydrograph (maximal ordinate of synthetic unit hydrograph) and SCS method (deriving of effective rainfall Pe from total precipitation Pb). Calculation of effective rainfall is based on determination of runoff curve number CN. Runoff curve number depends on: hydrologic soil group; hydrologic conditions; land use. Erroneous estimations of hydrologic group of soil and hydrologic conditions, especially on the terrain with developed erosion processes, lead to successive errors: runoff curve number CN→ potential maximum retention d→ effective rainfall Pe→ maximal discharge Qmax. Adequate procedure for estimation of runoff curve number CN was applied in the experimental catchments area of river Onjeg (subcatchment of the Kolubara river system), at the profile Brajkovac. .