Akumulacija organskog ugljenika u zemljištima planinskih travnjaka jezerske površi na Durmitoru

Abstract

Sadržaj organskog ugljenika u zemljištima planinskih oblasti je veoma heterogen, što je uglavnom rezultat varijabilnosti zemljišne sredine i mikroklime u lokalnim razmerama. Cilj ovog istraživanja je određivanje gustine zemljišnog organskog ugljenika (SOCD) i njegovog sadržaja u leptosolu na morenskim nanosima pod travnjacima koji se nalaze na visokoj nadmorskoj visini jezerske površi u Nacionalnom parku 'Durmitor' u Crnoj Gori, kao i definisanje varijabli zemljišta koje se mogu koristiti kao faktori za određivanje gustine zemljišnog organskog ugljenika (SOCD) na 28 zemljišnih profila. Naši rezultati ukazuju na to da je sadržaj zemljišnog organskog uglljenika (SOC) u prvih 40 cm alpskih pašnjaka procenjen na 560 414,86 t C, ili 152,66 t·ha-1, sa prosečnom gustinom od 15,27 kg·m-2. Gustina zemljišnog organskog ugljenika značajno se povećala sa porastom vlažnosti zemljišta, povećanjem sadržaja gline i praha, i samo umereno sa porastom srednje godišnje temperature. Ove promenljive u kombinaciji daju objašnjenje za oko 51% ukupne varijacije gustine zemljišnog organskog ugljenika (SOC).

Soil organic C storage in mountain areas is highly heterogeneous, mainly as a result of local-scale variability in the soil environment and microclimate. The aims of the present study were to estimate soil organic carbon density (SOCD) and stocks in leptosol on morainic deposits of high-altitude grasslands of the Lake Plateau of Mt. Durmitor National Park in Montenegro, and determine the soil variables that can be used as factors to determine the SOCD at 28 soil profiles. Our results indicated that SOC storage in the top 40 cm of the alpine grasslands were estimated at 560 414.86 t C, or 152.66 t·ha-1, with an average density of 15.27 kg·m-2. The soil organic carbon density increased significantly with soil moisture, clay and silt content, but only moderately with mean annual temperature. In conjunction, these variables could explain approximately 51% of the total variation in SOC density.