Osnovna fizička svojstva drveta smrče (Picea abies Karst) iz kultura

Abstract

U radu su prikazani rezultati ispitivanja osnovnih fizičkih svojstava smrčevog drveta iz kultura u okolini Banja Luke. Ispitivani su: zavisnost širine prstena prirasta i gustine drveta, gustina, zapreminska poroznost utezanje, tačka zasićenosti vlakanaca i apsorpcija vlage. Analizirano su tri stabla, prosečne starosti oko 16 godina. Statistički su obrađeni podaci za prsnu visinu i ukupno za sve epruvete, od prsne visine do 9,3 m. Ispitivanjem i analizom osnovnih fizičkih svojstava smrčevog drveta iz kultura dobijeno je da je uticaj širine prstena prirasta na gustinu negativan i da je ta zavisnost logaritamska, potvrđujući ranije rezultate. Prosečna vrednost gustine drveta je manja od uobičajne vrednosti koju nalazimo u literaturi. Prosečna vrednost radijalnog utezanja iznosi 3,90%, a tangencijalnog 8,10%. Ova istraživanja potvrđuju da postoji linearna zavisnost između nominalne gustine i zapreminskog utezanja drveta smrče i da gustina negativno utiče na faktor površinske anizotropije. Na prsnoj visini, prosečna vrednost faktora površinske anizotropije iznosi 2,16, zapreminska poroznost 72%, a TZV 32,6%. Prosečna brzina apsorpcije iznosi 3,42% po danu, za prvih 7 dana, a za poslednjih 30 dana 0,12% po danu. Izvršeno je i poređenje rezultata ispitivanja sa rezultatima drugih autora.

The basic physical properties of spruce wood from plantations in the surroundings of Banja Luka were researched. The dependence of growth ring diameter and wood density, density, volume porosity, shrinkage, fibre saturation point and absorption of moisture were analysed on three trees average age about 16 years. The data for breast height and for all specimens from breast height to 9.3 m were statistically processed. The research and analysis of the basic physical properties of plantation-grown spruce wood shows that the effect of growth ring diameter on the density is negative and that the dependence is logarithmic, which confirms the previous results. Average value of wood density is lower than the usual value reported in references. Average value of radial shrinkage is 3.90%, and tangential 8.10%. This research confirms the linear dependence between the nominal density and volumetric shrinkage of spruce wood and that density has a negative effect on the coefficient of surface anisotropy. At breast height, average value of the coefficient of surface anisotropy is 2.16, volume porosity 72%, and fibre saturation point 32.6%. Average rate of absorption is 3.42% per day, for the first 7 days, and 0.12% per day for the last 30 days. The study results were compared to the results reported by other authors.