Vreme koncentracije na bujičnim slivovima u Srbiji

Abstract

Maksimalan proticaj određene verovatnoće pojave Qmax,p predstavlja osnovni ulazni podatak za projektovanje podužnih i poprečnih objekata u koritima bujičnih tokova. Proračun maksimalnog proticaja Qmax, na neizučenim slivovima, obavlja se pomoću nekoliko metoda: primenom kombinovanog postupka (teorija sintetičkog jediničnog hidrograma i SCS metodologije za razdvajanje efektivnih Pe od ukupnih padavina Pb), primenom racionalne teorije i na osnovu teorije graničnog intenziteta oticaja. Racionalna teorija je pouzdan i jednostavan metod, pod uslovom da se odredi reprezentativno vreme koncentracije sliva Tc. Istraživanja u ovom radu obavljena su na 93 kontrolna profila, južno od Save i Dunava, što je poslužilo kao osnov za izvođenje zavisnosti u kojima je vreme koncentracije izraženo u funkciji dominantnih fizičko-geografskih karakteristika slivova [Tc=f(A), Tc=f(L), Tc=f(L, Lc, Iu), Tc=f(L, Iu), Tc=f(L, Isr), Tc=f(L, Iu, Isr)]. Definisan je odnos vremena koncentracije Tc i vremena kašnjenja sliva tp [Tc=f(tp)].

Maximal discharge Qmax,p is the basic input data for the design of longitudinal and transversal objects in torrential beds. Calculation of maximal discharge Qmax, on unstudied catchments is performed by the following methods: combined procedure (the theory of synthetic unit hydrograph and SCS methodology for the separation of effective rainfall Pe from total rainfall Pb), rational theory and theory of maximal runoff intensity. Rational theory is a suitable method with representative time of concentration Tc. The time of concentration was determined on the basis of investigation on 93 control profiles, south from the Sava and the Danube. Time of concentration and dominant physical-geography characteristics of the catchments were the basis for deriving the equations with regional significance [Tc=f(A), Tc=f(L), Tc=f(L, Lc, Iu), Tc=f(L, Iu), Tc=f(L, Isr), Tc=f(L, Iu, Isr)]. The relation between time of concentration Tc and lag time tp was determined [Tc=f(tp)].