Sortimentna struktura u izdanačkim, sastojinama bukve na području Boljevca

Abstract

U radu su prikazani rezultati istraživanja sortimentne strukture u izdanačkim sastojinama bukve na području Boljevca. Sortimentna struktura ustanovljena je prema odredbama važećeg standarda (JUS). Sortimenti zastupljeni u sortimentnoj strukturi, kao rezultat kvalitetne podele deblovine su: trupci za šibice, trupci za rezanje I, II i III klase, rudničko drvo, tehnička oblica, drvo za celulozu, drvo za drvenu vunu i drvo za ogrev I i II klase. Na osnovu rezultata izvršenih analiza proizlazi da vrednosna sortimentna struktura (zbir vrednosti izrađenih sortimenata od jednog stabla) značajno raste sa povećanjem prečnika stabla i ova zavisnost je predstavljena stepenom funkcijom. Vrednosno učešće trupaca za šibice, trupaca za rezanje I i II klase, tehničke oblice, rudničkog drveta, ogrevnog drveta i celuloznog drveta, raste sa povećanjem prečnika stabla. Pojava trupaca boljeg kvaliteta (trupaci za rezanje) u ovim sastojinama, za razliku od izdanačkih sastojina bukve na području Crnog vrha, rezultat je povoljnije debljinske strukture. Statistički značajne razlike između vrednosne sortimentne strukture na postavljenim serijama oglednih polja u okviri istog lokaliteta ne postoje pa su podaci objedinjeni. Zbog razlika u starosti sastojina, podaci nisu objedinjeni za lokalitete, iako ne postoje statistički značajne razlike između vrednosne sortimentne strukture za debljinske stepene koji su zastupljeni na njima. Lažna srčevina (crveno srce) je jedna od veoma značajnih grešaka drveta kada je u pitanju bukva, a njegova pojava je između ostalog, u vezi sa starošću stabla. Mali uticaj ove greške drveta imao je za posledicu značajno učešće trupaca za izradi šibica. Pored vrednosne sortimentne strukture u ovom radu su prikazani i rezultati procentualnog učešća sortimenata u zavisnosti od prečnika stabla.

Assortment structure in beech coppice stands was studied in the area of Boljevac. Assortment structure was evaluated according to the articles of the valid standard (JUS). The assortments represented in the assortment structure, based on the stemwood quality are: Logs for matches, sawlogs I II and III classes, mine timber, technical roundwood, pulpwood, wood for excelsior and fuelwood, I and II classes. The results of the analyses show that the value assortment structure (sum of the values of assortments produced from one tree) grows significantly with the increase of tree diameter and this dependence is presented by a degree function. The value percentage of logs for matches, sawlogs of the I and II classes, technical roundwood, mine timber, fuelwood and pulpwood, grows with the increase of the tree diameter. The occurrence of better quality logs (sawlogs) in these stands, in contrast to the beech coppice stand in the area of Crni Vrh results from the more favourable diameter structure. There are no statistically significant differences between the value assortment structure on the established sample plot series within the same locality, consequently the data ere united. Because of the differences in stand age, the data are not unified for the localities, although there are no statistically significant differences between value assortment structure for diameter degrees represented in them. False heart (red heart) is one of very significant defects of beech wood, and its incidence, inter alia, depends on tree age. The low effect of this defect of wood resulted in a significant percentage of logs for matches. Along with the value assortment structure this paper also presents the percentage of assortments depending on tree diameter.